Η παγίδα της τελειομανίας

τελειομανία

Είναι γεγονός ότι πολλοί από εμάς στο άκουσμα της λέξης «τελειομανής» συνήθως κάνουμε συνειρμούς θετικής χροιάς. Στόχοι, επιτυχία, αποδοτικότητα κ.ο.κ. Τι γίνεται όμως όταν η αναζήτηση του «τέλειου» γίνεται εμμονή μπλοκάροντας κάθε μας προσπάθεια; Το άγχος της αποτυχίας και της απόρριψης οδηγούν το άτομο σε δυσλειτουργικές συμπεριφορές που σε σοβαρές περιπτώσεις φτάνουν ακόμα και το σημείο της αυτοκαταστροφής.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το αίσθημα της τελειομανίας χαρακτηρίζεται ως επικίνδυνο καθώς όλο και περισσότερες έρευνες συνδέουν την τελειοθηρία με πολλές ψυχικές ασθένειες και μάλιστα παρουσιάζοντας αυξητικούς ρυθμούς. Αγχώδεις, διατροφικές διαταραχές, ακόμη και αυτοκτονικός ιδεασμός είναι μερικές μόνο από αυτές.

Δεν πρόκειται για συμπεριφορά αλλά για την εικόνα που έχω για τον εαυτό. Ξεκινάει από μικρή ηλικία και γίνεται όλο και πιο έντονη. Ένα παιδί που έχει μεγαλώσει με όρους αξίας, εσφαλμένα θεωρεί ότι εάν δεν είναι τέλειο, δεν είναι και άξιο να αγαπηθεί. Η εξέλιξη του εαυτού όμως στηρίζεται και πάνω σε αποτυχίες, στην αναγνώριση εσφαλμένων κινήσεων και διόρθωση αυτών. Όταν λοιπόν προσπαθούμε να τα κάνουμε όλα «τέλεια» μένουμε εγκλωβισμένοι σε μια πλασματική εικόνα που οδηγεί σε αυστηρή αυτοκριτική, χαμηλή αυτοεκτίμηση, ενοχή, κατάθλιψη κ.ο.κ.

Προς αποφυγή παρερμηνειών, φυσικά και κανείς δεν λέει να μην έχω στόχους και να επιδιώκω την βελτίωση και εξέλιξη μου, η τελειοθηρία όμως είναι κάτι τελείως διαφορετικό. Οι στόχοι που βάζω είναι μη ρεαλιστικοί με αποτέλεσμα ποτέ να μην είμαι αρκετά ικανός να τους πετύχω, να απογοητεύομαι και τελικά να παραιτούμαι. 

Τι κάνω λοιπόν

• Αρχικά καθησυχάζω τον εαυτό μου ότι ακόμα και αν λειτουργούσε έτσι μέχρι τώρα, αυτό μπορεί να αλλάξει.
• Σπάω το μεγάλο στόχο σε μικρότερους, πιο εύκολα επιτεύξιμους.
• Επιβραβεύω κάθε μου προσπάθεια ανεξαρτήτου αποτελέσματος.
• Αντιμετωπίζω την οποιαδήποτε αποτυχία σαν μάθημα ώστε να γίνομαι συνεχώς καλύτερος.
• Δεν συνδέω την επίτευξη του στόχου με την δική μου αξία σαν άτομο
• Αγαπώ και αποδέχομαι τον εαυτό μου έτσι ακριβώς όπως είναι, τότε μόνο μπορώ να αλλάξω αυτό που με δυσκολεύει
• Σε περίπτωση που τα συμπτώματα δεν υποχωρούν αναζητώ βοήθεια από κάποιον ειδικό.